Post by Sir C. M. Siervicül on Aug 10, 2007 12:59:33 GMT -6
Ja tres mesen, S:reu Ián Txaglh (Ministreu dal Cúlturâ dal Repúblicâ Talossán) és eu auspichevent à ziscutar la creaziun d'iensâ organiçaziun për la comunità mondiál dels Ladintschen. Forçâ d'acestilor ziscußiuns, eu redactéveu el documenteu sovînd. Ospréi që S:reu Txaglh tent indicatat që o pirneça aceastâ prümâ côpiâ, recomendéveu à Presedînt Asmoûr dal CÚG që la CÚG en aprovadra. En postéu aici për comentár püblìc.
C. M. Siervicül
Ladintsch Naziunál
Ministrà da Cúlturâ
I. Dels Prîncipáis Xheneráis
1. Num. L’Apvienibâ se nomina l'Apvienibâ dals Ciumisâs del Glheþ Talossán, eda, în l'Angleascâ, «The Association of Talossan Language Organisations».
2. Cunpoçaziun. L'Apvienibâ qomsista dals ciumisâs-mîmbreux zedicadâs à l’útzil del glheþ Talossán.
3. Tocâs. Las tocâs dal Apvienibâ sînt:
a. Parpaçhar l'útil del glheþ Talossán.
b. Grültiçar la visiválità és promotar la reputaziun del glheþ într-els glheþen del mundeu.
c. Anauçar la cuntravalaziun într-las Ciumisâs zedicadâs ál glheþ Talossán.
d. Promotar la formâ bunâ în el glheþ scriut és parlat.
e. Minimiçar la mundartiçaziun del glheþ Talossán.
4. Neutrálità. Parç që las tocâs dal Apvienibâ sînt dal filoloxhà, l’Apvienibâ mîmtenençarha la neutrálità ariguárd els politici és la naziunálità.
II. Dal Mîmbrità
5. Afiliéirs. Las laïnâs dal afiliaziun cün la Apvienibâ sînt:
a. Ciumisâs-mîmbreux. Iñen organiçaziun devotadâ àl promoziun, l'útzil, eda l'estudiâ del glheþ Talossán pût estarë cunceßadâ àl Apvienibâ. Organiçaziuns nouâs povent estarë cunceßadâs àl Apvienibâ par el consînt ünanimös dals ciumisâs-mîmbreux corentici.
b. Cunseglhéirs. Els individuáis qi non sînt mîmbreux d’iñen ciumisâ-mîmbreu más cün qi l'Apvienibâ desira à consultar över las facendâs regardeascu el glheþ pëvetz estarë invitats à afiliar cün l'Apvienibâ în el titreu d'iens cunseglhéir cün el consînt ünanimös dals ciumisâs-mimbreux.
6. Cupâs dals Ciumisâs-mîmbreux. Cadascù ciumisâ-mîmbreu aßumarha acestilor cupâs:
a. Encoraxhar las organiçaziuns altrâs eda corputzen publici dîn ça spaça d’operaziuns à consultar cün ça (com’iensâ organiçaziun dal întereçù püblicüm) över la cunpoçaziun és l'înterpretaziun gramaticál dals püblicaziuns és la creaziun dal nomenchiatürâ uficiál în el glheþ és els mocts nïefs neceßáes për l'útzil d’acestilor organiçaziuns eda corputzen.
b. Promotar l'útzil corêct del glheþ Talossán, par ops del preßeu és par ops altreux dal püblicità.
c. Reportar vecjaramînt àl Apvienibâ toct i mocts nïefs auservats eda adoptats par la ciumisâ, és iñen reformaziuns gramaticáis, speliçaziunáis, eda del altreu natür glheþesc endorçadâs par la ciumisâ.
d. Püblicar 'n notiçiéir eda à mhïus viensâ renunçaziun åreascâ për reportar sür las activitáns és las afcastaziuns dal ciumisâ-mîmbreu.
e. Comtribuçar àl redactaziun dal renunçaziun åreascâ dal Apvienibâ.
7. Autonômicâ. Cadascù ciumisâ-mîmbreu pût seþar liberatmînt ça constituziun és regleux, în concordançù cün las nurmâs fundamáintscháis arscudadâs dîn aceastâ constituziun, cün las modificaziuns apropriätsilor àls circonstançâs locáis dal ciumisâ.
8. Resigñhaziun. Iñen afiliéir dal Apvienibâ pût resigñhar dal Apvienibâ iñentîmp par comunicar ça resigñhaziun àl Fostéglh dal Apvienibâ.
a. El Fostéglh pût refúçar à reconéiçar la resigñhaziun d'iensâ ciumisâ-mîmbreu txuscâ la ciumisâ supliça dal evidençù, aceitavál àl Fostéglh, që la resigñaziun tent estescù aprovadâ për la ciumisâ-mîmbreu în accordançéu cün secziun 7.
b. Iñen afiliéir qi non comunica cün l'Apvienbâ pr’iens pierôt da sex mesen serà presümat à tirë resigñhat dal Apvienibâ, és iñen ciumisâ-mîmbreu qi non atquescha secziunêtâ 6d dürånt iñen år calendrieresc serà presümadâ à tirë resigñhat dal Apvienibâ.
III. Dal Cumiziun
9. Pürpös. La Cumiziun dal Apvienibâ isch l’orgán dal cuntravalaziun într-las ciumisâs-mîmbreux dal Apvienibâ.
10. Cunpoçaziun. La Cumiziun qomsistarha d'iens cumiziunéir da cadascù dals ciumisâs-mîmbreux, és iñen cunseglhéirs qi çoiçadrent à partiçipar în las ráisnâs dal Cumiziun.
11. Fostéglh. El Fostéglh dal Cumiziun serà selectat initziálmînt par sort dels cumiziunéirs dals ciumisâs-mîmbreux és dels cunseglhéirs volontáes pr'iensâ stanceâ da sex mesen. Àl cuncludaziun dal stanceâ del Fostéglh, el Fostéglh apîntarha come sieu succeßoreu viens dels cumiziunéirs dals ciumisâs-mîmbreux eda dels cunseglhéirs volontáes, más aucün afiliéir non serà çoiçat për perservar 'n stanceâ secund eda acternâ come Fostéglh salva që toct i ciumisâs-mîmbreux és cunseglhéirs volontáes tischent perservat come Fostéglh pü dacuôrt që l’apîntat prospectatïu. El Fostéglh qi zesparta del ôifisch perservarha come Vice-Fostéglh dürånt la stanceâ del Fostéglh noveu, és rompliarha àls devéirs del Fostéglh schi isch neceßár. El cumiziunéir da qëtevri ciumisâ-mîmbreu tent el Fostéglh, eda ‘n cunseglhéir tischînd el Fostéglh, perservarha come Fostéglh dal Apvienibâ.
12. Funziuns. Las funziuns dal Cumiziun sînt:
a. Stimular és ilesnar la comunicaziun într-las ciumisâs-mîmbreux és la cuntravalaziun da lhor activitàns.
b. Colaboûrar cün las ciumisâs-mîmbreux për rompliar las tocâs dal Apvienibâ, és për propoçar à lhor dels iniceatïus qi promotarhent la cuntravalaziun la pü bunâ és actïu d’iensâ cün l'altrâ.
c. Avisáivar periodicmînt las ciumisâs-mîmbreux över ça activitàns, és për reportar à cadescù organiçaziun över las activitàns dals altrâs.
d. Püblicar la renunçaziun åresc dal Apvienibâ, dîn qët dals noticiâs sür las activitàns dal Apvienibâ és dals ciumisâs-mîmbreux serent püblicadâs.
e. Rompliar dals tasc'has altrâs à ça referadâs par las ciumisâs-mîmbreux, non altramînt ziscunvenęnts cün aceastâ constituziun.
f. Adoptar dals resoluziuns neceßáes për rompliar acestilor funziuns, în las sïançâs rapladâs par el Fostéglh în accordançéu cün els procedançeux adoptats în secuçâ da secziun 13.
13. Procedançeux. La Cumiziun pût adoptar ça procedançeux înternáis propreux, cunsistents cün aceastâ constituziun, par ’n votâ dal maxhorità.
IV. Del Amendamáintsch
14. Dels amendamáintschen àð aceastâ constituziun povent estarë propoçats par iñen afiliéir dal Apvienibâ, és referats àls ciumisâs-mîmbreux par 'n votâ dal maxhorità dal Cumiziun. Els amendamáintschen serent institutats quând që ça serent estescù ratificats par tres quîrts dals ciumisâs-mîmbreux.
C. M. Siervicül
Ladintsch Naziunál
Ministrà da Cúlturâ
Constituziun dal Apvienibâ dals Ciumisâs del Glheþ Talossán
I. Dels Prîncipáis Xheneráis
1. Num. L’Apvienibâ se nomina l'Apvienibâ dals Ciumisâs del Glheþ Talossán, eda, în l'Angleascâ, «The Association of Talossan Language Organisations».
2. Cunpoçaziun. L'Apvienibâ qomsista dals ciumisâs-mîmbreux zedicadâs à l’útzil del glheþ Talossán.
3. Tocâs. Las tocâs dal Apvienibâ sînt:
a. Parpaçhar l'útil del glheþ Talossán.
b. Grültiçar la visiválità és promotar la reputaziun del glheþ într-els glheþen del mundeu.
c. Anauçar la cuntravalaziun într-las Ciumisâs zedicadâs ál glheþ Talossán.
d. Promotar la formâ bunâ în el glheþ scriut és parlat.
e. Minimiçar la mundartiçaziun del glheþ Talossán.
4. Neutrálità. Parç që las tocâs dal Apvienibâ sînt dal filoloxhà, l’Apvienibâ mîmtenençarha la neutrálità ariguárd els politici és la naziunálità.
II. Dal Mîmbrità
5. Afiliéirs. Las laïnâs dal afiliaziun cün la Apvienibâ sînt:
a. Ciumisâs-mîmbreux. Iñen organiçaziun devotadâ àl promoziun, l'útzil, eda l'estudiâ del glheþ Talossán pût estarë cunceßadâ àl Apvienibâ. Organiçaziuns nouâs povent estarë cunceßadâs àl Apvienibâ par el consînt ünanimös dals ciumisâs-mîmbreux corentici.
b. Cunseglhéirs. Els individuáis qi non sînt mîmbreux d’iñen ciumisâ-mîmbreu más cün qi l'Apvienibâ desira à consultar över las facendâs regardeascu el glheþ pëvetz estarë invitats à afiliar cün l'Apvienibâ în el titreu d'iens cunseglhéir cün el consînt ünanimös dals ciumisâs-mimbreux.
6. Cupâs dals Ciumisâs-mîmbreux. Cadascù ciumisâ-mîmbreu aßumarha acestilor cupâs:
a. Encoraxhar las organiçaziuns altrâs eda corputzen publici dîn ça spaça d’operaziuns à consultar cün ça (com’iensâ organiçaziun dal întereçù püblicüm) över la cunpoçaziun és l'înterpretaziun gramaticál dals püblicaziuns és la creaziun dal nomenchiatürâ uficiál în el glheþ és els mocts nïefs neceßáes për l'útzil d’acestilor organiçaziuns eda corputzen.
b. Promotar l'útzil corêct del glheþ Talossán, par ops del preßeu és par ops altreux dal püblicità.
c. Reportar vecjaramînt àl Apvienibâ toct i mocts nïefs auservats eda adoptats par la ciumisâ, és iñen reformaziuns gramaticáis, speliçaziunáis, eda del altreu natür glheþesc endorçadâs par la ciumisâ.
d. Püblicar 'n notiçiéir eda à mhïus viensâ renunçaziun åreascâ për reportar sür las activitáns és las afcastaziuns dal ciumisâ-mîmbreu.
e. Comtribuçar àl redactaziun dal renunçaziun åreascâ dal Apvienibâ.
7. Autonômicâ. Cadascù ciumisâ-mîmbreu pût seþar liberatmînt ça constituziun és regleux, în concordançù cün las nurmâs fundamáintscháis arscudadâs dîn aceastâ constituziun, cün las modificaziuns apropriätsilor àls circonstançâs locáis dal ciumisâ.
8. Resigñhaziun. Iñen afiliéir dal Apvienibâ pût resigñhar dal Apvienibâ iñentîmp par comunicar ça resigñhaziun àl Fostéglh dal Apvienibâ.
a. El Fostéglh pût refúçar à reconéiçar la resigñhaziun d'iensâ ciumisâ-mîmbreu txuscâ la ciumisâ supliça dal evidençù, aceitavál àl Fostéglh, që la resigñaziun tent estescù aprovadâ për la ciumisâ-mîmbreu în accordançéu cün secziun 7.
b. Iñen afiliéir qi non comunica cün l'Apvienbâ pr’iens pierôt da sex mesen serà presümat à tirë resigñhat dal Apvienibâ, és iñen ciumisâ-mîmbreu qi non atquescha secziunêtâ 6d dürånt iñen år calendrieresc serà presümadâ à tirë resigñhat dal Apvienibâ.
III. Dal Cumiziun
9. Pürpös. La Cumiziun dal Apvienibâ isch l’orgán dal cuntravalaziun într-las ciumisâs-mîmbreux dal Apvienibâ.
10. Cunpoçaziun. La Cumiziun qomsistarha d'iens cumiziunéir da cadascù dals ciumisâs-mîmbreux, és iñen cunseglhéirs qi çoiçadrent à partiçipar în las ráisnâs dal Cumiziun.
11. Fostéglh. El Fostéglh dal Cumiziun serà selectat initziálmînt par sort dels cumiziunéirs dals ciumisâs-mîmbreux és dels cunseglhéirs volontáes pr'iensâ stanceâ da sex mesen. Àl cuncludaziun dal stanceâ del Fostéglh, el Fostéglh apîntarha come sieu succeßoreu viens dels cumiziunéirs dals ciumisâs-mîmbreux eda dels cunseglhéirs volontáes, más aucün afiliéir non serà çoiçat për perservar 'n stanceâ secund eda acternâ come Fostéglh salva që toct i ciumisâs-mîmbreux és cunseglhéirs volontáes tischent perservat come Fostéglh pü dacuôrt që l’apîntat prospectatïu. El Fostéglh qi zesparta del ôifisch perservarha come Vice-Fostéglh dürånt la stanceâ del Fostéglh noveu, és rompliarha àls devéirs del Fostéglh schi isch neceßár. El cumiziunéir da qëtevri ciumisâ-mîmbreu tent el Fostéglh, eda ‘n cunseglhéir tischînd el Fostéglh, perservarha come Fostéglh dal Apvienibâ.
12. Funziuns. Las funziuns dal Cumiziun sînt:
a. Stimular és ilesnar la comunicaziun într-las ciumisâs-mîmbreux és la cuntravalaziun da lhor activitàns.
b. Colaboûrar cün las ciumisâs-mîmbreux për rompliar las tocâs dal Apvienibâ, és për propoçar à lhor dels iniceatïus qi promotarhent la cuntravalaziun la pü bunâ és actïu d’iensâ cün l'altrâ.
c. Avisáivar periodicmînt las ciumisâs-mîmbreux över ça activitàns, és për reportar à cadescù organiçaziun över las activitàns dals altrâs.
d. Püblicar la renunçaziun åresc dal Apvienibâ, dîn qët dals noticiâs sür las activitàns dal Apvienibâ és dals ciumisâs-mîmbreux serent püblicadâs.
e. Rompliar dals tasc'has altrâs à ça referadâs par las ciumisâs-mîmbreux, non altramînt ziscunvenęnts cün aceastâ constituziun.
f. Adoptar dals resoluziuns neceßáes për rompliar acestilor funziuns, în las sïançâs rapladâs par el Fostéglh în accordançéu cün els procedançeux adoptats în secuçâ da secziun 13.
13. Procedançeux. La Cumiziun pût adoptar ça procedançeux înternáis propreux, cunsistents cün aceastâ constituziun, par ’n votâ dal maxhorità.
IV. Del Amendamáintsch
14. Dels amendamáintschen àð aceastâ constituziun povent estarë propoçats par iñen afiliéir dal Apvienibâ, és referats àls ciumisâs-mîmbreux par 'n votâ dal maxhorità dal Cumiziun. Els amendamáintschen serent institutats quând që ça serent estescù ratificats par tres quîrts dals ciumisâs-mîmbreux.
